آندومتریوز چیست؟
آندومتریوز یک اختلال رحمی است که اغلب همراه با درد است که در ادامه آن بافتی شبیه به بافت داخلی آندومتر شروع به رشد در خارج از رحم میکند. به‌همین‌دلیل، ممکن است تخمدان‌ها ، لوله‌های فالوپ و بافت پوشاننده لگن را درگیر کند. پزشکان براین باورند که کمتر بافتی شبیه به آندومتر در خارج از ناحیه‌ای که اندام‌های لگن در آن قرار دارند، ممکن است پیدا شود.
نکته مهمی که وجود دارد این است که در طی آندومتریوز، بافتی که خارج شده همراه با هر چرخه قاعدگی ضخیم شده و تجزیه میشود. به همین دلیل خانم‌هایی که به این بیماری مبتلا هستند، خونریزی‌های شدیدی دارند.
زمانی که تخمدان‌ها را درگیر میکند، ممکن است کیست‌هایی به نام کیست اندومتریوما یا کیست آندومتریوز ایجاد شوند.
حال در ادامه در مورد علائم اندومتریوز، عوارض و درمان ان صحبت خواهیم کرد.
علائم آندومتریوز چیست؟
مهمترین علامت بیماری آندومتریوز درد در ناحیه لگن است که معمولا همراه با دوره‌های قاعدگی است. این درد با گذشت زمان ممکن است افزایش پیدا کند.
از جمله علائم دیگر اندومتریوز موارد زیر را شامل می شود:
- دوره‌های قاعدگی دردناک (دیسمنوره): درد و گرفتگی لگن ممکن است قبل از قاعدگی شروع شود و تا چندین روز بعد ادامه داشته باشد. همچنین ممکن است احساس درد در ناحیه کمر و شکم نیز داشته باشید.
- درد هنگام رابطه جنسی: بروز درد در طول مقاربت و در زیر شکم و یا درد بعد از رابطه جنسی از علایم شایع آندومتریوز است.
- درد هنگام ادرار کردن و تخلیه مثانه: معمولا این علائم را در دوران قاعدگی تجربه می‌کنید.
- خونریزی غیر معمولی در دوران قاعدگی: ممکن است فرد خونریزی شدیدی داشته باشد و یا بین قاعدگی هایش دچار لکه بینی شود.
- ناباروری: گاهی آندومتریوز هنگامی که افراد به دنبال درمان ناباروری هستند، تشخیص داده میشود.
ازدیگر علائم آندومتریوز میتوان به خستگی، اسهال، یبوست، نفخ یا حالت تهوع را نیز اشاره کرد.
نحوه صحیح تشخیص بیماری آندومتریوز
معمولا برای تشخیص اندومتریوز ، پزشک از شما می‌خواهد که علائم خود از جمله محل درد و زمان آن را شرح بدهید. و سپس بعد از ان، آزمایش‌هایی برای بررسی دقیق‌تر بیماری انجام میشود از جمله:
- معاینه لگن: هنگام معاینه لگن، پزشک ناحیه هایی را که در لگن ناهنجاری مانند کیست یا زخم رحمی دارند تشخیص می دهد.
- سونوگرافی: تشخیص اندومتریوز با سونوگرافی روش بسیار آسانی است. در این آزمایش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای گرفتن تصویر از داخل بدن استفاده می‌کنند.
معمولا فقط با انجام سونوگرافی پزشک شما به طور قطعی قادر به تشخیص آندومتریوز نیست، ولی کیست‌های مربوط با آندومتریوز را میتواند شناسایی کند.
- تصویربرداری مغناطیسی (MRI): در این آزمایشی است برای ایجاد تصاویر دقیق از اندام‌ها و بافت‌های بدن از میدان مغناطیسی و امواج رادیویی استفاده می شود.
- لاپاراسکوپی: در روش لاپاراسکوپی، داخل شکم توسط جراح دقیق‌تر بررسی می شود. در این روش جراح برشی در نزدیک ناف ایجاد می کند. و از راه این برش لوله لاپاراسکوپ را وارد کرده و برای یافتن علائم بافت آندومتر خارج از رحم اقدام به بررسی تمام نواحی میکند.
برای اطمینان از اینکه آیا شما مبتلا به اندومتریوز هستید یا خیر ؟ بهتر است به دکتر درویش زاده مراجعه کنید.
علت بروز آندومتریوز چیست؟
از جمله دلایل بروز آندومتریوز عبارتند از:
- قاعدگی بازگشتی: در این قاعدگی، خون قاعدگی که حاوی سلول‌های آندومتراست از طریق لوله‌های فالوپ به داخل حفره لگن راه پیدا میکند و از بدن خارج نمیشود. این سلول‌ها به دیواره های لگن و سطح اندام‌های لگن چسبیده و در آنجا رشد می‌کنند
- تغییر حالت سلول‌های صفاقی: طبق « تئوری القایی»، متخصصان توصیه می‌کنند که هورمون‌ها و یا عوامل سیستم ایمنی بدن میتوانند عاملی برای تبدیل سلول‌هایی که در سطح داخلی شکم شما قرار دارند به سلول‌های شبیه آندومتر شوند.
- دگرگونی سلول‌های جنینی: هورمون‌هایی از جمله هورمون استروژن میتوانند در دوران بلوغ سبب تبدیل سلول‌های جنینی یعنی سلول‌هایی که در مراحل رشد اولیه هستند به سلول‌های شبیه به آندومتر شوند.
- اسکار جراحی: بعد از عمل‌های جراحی مثل هیسترکتومی (خارج کردن رحم از بدن ) یا سزارین، ممکن است سلول‌های آندومتر خود را به محل برش جراحی نزدیک کنند.
- انتقال سلول‌های آندومتریوم: رگ‌های خونی یا سیستم لنفاوی ممکن است سلول‌های آندومتر را به دیگر قسمت‌های مختلف بدن منتقل کنند.
- اختلال سیستم ایمنی : وجود مشکل در سیستم ایمنی بدن میتواند سبب شود که بدن نتواند بافت آندومتر را که در خارج از رحم رشد کرده تشخیص داده و از بین ببرد.
عوامل ایجاد کننده آندومتریوز
عواملی که ممکن است فرد را مبتلا به اندومتریوز کنند شامل موارد زیر هستند:
| بچه‌دار نشدن
| شروع قاعدگی در سن کم
| یائسگی دیررس
| کوتاه بودن چرخه قاعدگی
| قاعدگی همراه با درد و یا همراه با خونریزی شدید
| سطح بالای استروژن در بدن
| وجود همین بیماری در بین فامیل و اقوام
| هر بیماری که سبب شود خون قاعدگی از بدن خارج نشود.
| وجود اختلال در دستگاه تناسلی
| عفونت لگنی
عوارض آندومتریوز چیست؟
« نازایی : یک از اصلی‌ترین عوارض اندومتریوز نازایی است. معمولا بانوانی که دچار آندومتریوز هستند، به سختی حامله می‌شوند. چراکه برای حاملگی باید تخمک از تخمدان آزاد شده و از راه لوله فالوپ به سمت رحم حرکت کند و در طی این راه به وسیله یک اسپرم، بارور شود و به دیواره رحم بچسبد.
« آندومتریوز و سرطان تخمدان : سرطان تخمدان در افرادی که دچار اندومتریوز هستند شیوع بیشتری دارد.. گاهی نیز اندومتریوز میتواند سبب ایجاد سرطان دهانه رحم نیز بشود.
« کیست تخمدان و خونریزی
« احساس درد بعد از رابطه
« چسبندگی رحم
« عوارض روده‌ای و مثانه‌ای
درمان آندومتریوز
روشهای درمان اندومتریوز غالبا استفاده از دارو و یا جراحی است. پزشکان در ابتدا از طریق درمان های اولیه مانند استفاده از دارو سعی در درمان بیماری دارند و در صورت موفق نبودن به سراغ جراحی می روند.
از جمله روش های درمان اندومتریوز:
- هورمون درمانی
داروهای هورمونی مانند قرص‌های ضد بارداری معمولا در کاهش یا از بین بردن درد آندومتریوز موثر هستند. داروهای هورمونی با کند کردن رشد بافت آندومتر از کاشت مجدد آندومتر جلوگیری می کنند.
- داروهای ضد درد
داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای تسکین دردهای قاعدگی ناشی از آندومتریوز در کنار دیگر درمان ها موثر هستند.
- جراحی
در بیشتر موارد با جراحی لاپاراسکوپی این مشکل حل میشود ولی اگر نیاز به جراحی باشد، با انجام جراحی باز شکمی اقدام به برداشت سلول های آندومتریوز میشود.
- درمان باروری
به دلیل اینکه آندومتریوز میتواند سبب بروز مشکل در بارداری شود، ممکن است پزشک درمان باروری را زیر نظر متخصص باروری پیشنهاد کند.
- هیسترکتومی
هیسترکتومی، یک از موثرترین روش های درمانی آندومتریوز است اما پزشکان به دلیل حفظ قدرت باروری برداشت کامل همه بافت‌های اندومتریوز را توصیه می کنند. برداشتن رحم در کسانی که قصد بارداری ندارند میتواند برای درمان علائم مرتبط با اندومتریوز، مانند خونریزی های شدید در قاعدگی ودرد همراه با ان موثر باشد.
آندومتریوز چیست؟
دکتر شهره درویش زاده، جراح و متخصص زنان زایمان و نازایی با 25 سال سابقه درخشان فعالیت حرفه ای در حوزه پزشکی و انجام بیش از 7 هزار عمل زیبایی واژن یکی از با تجربه ترین و حاذق ترین پزشکان در زمینه جراحی های زنان و می باشند که شما می توانید با اطمینان خاطر جراحی لابیاپلاستی و واکسیناسیون HPV و درمان زگیل تناسلی خود را به ایشان بسپارید و با دریافت مشاوره های کامل قبل از عمل، از نتیجه حاصله اطمینان کافی را کسب کنید.
2نظرات